Gemeenten en regio’s kopen periodiek jeugdhulp en maatschappelijke ondersteuning in

Kennisinstituut Movisie heeft, in opdracht van het programma Inkoop en Aanbesteden Sociaal Domein, een handreiking ‘Kwaliteitskaders en -standaarden bij inkoop jeugdhulp en maatschappelijke ondersteuning’ opgesteld. Daarnaast worden in een reeks van drie praktijkvoorbeelden ook kwaliteitscriteria in gepubliceerde inkoopdocumenten gedeeld. Gemeenten kunnen de handreiking en praktijkvoorbeelden gebruiken als ondersteuning bij het opstellen van kwaliteitscriteria in inkoop. Het biedt aanbieders en gemeenten kansen voor uniformering van kwaliteitseisen voor hulp aan cliënten en op verlaging van administratieve lasten. De handreiking en het eerste praktijkvoorbeeld zijn vanaf nu beschikbaar op www.inkoopsociaaldomein.nl

Gemeenten en regio’s kopen periodiek jeugdhulp en maatschappelijke ondersteuning in. De gebruikte inkoopdocumenten zijn openbaar. Elke gemeente of regio kan bekijken op welke manier inkoopcriteria worden beschreven. Echter, dit kost veel tijd. Deze openbare documenten bevatten wel een schat aan informatie, ook voor aanbieders. Dit heeft het programma Inkoop en Aanbesteden Sociaal Domein doen besluiten om aan Movisie te vragen een handreiking met bestaande kwaliteitskaders en – standaarden op te stellen, vergezeld door interessante praktijkvoorbeelden uit de inkooppraktijk. 

Met dit materiaal worden gemeenten geholpen om kwaliteitscriteria op te stellen die de transformatie en gepaste hulp aan cliënten helen realiseren. Daarnaast kunnen de handreiking en de praktijkvoorbeelden helpen om de administratieve lasten bij inkoop van jeugdhulp en maatschappelijke ondersteuning, terug te dringen. De handreiking en praktijkvoorbeelden zijn geschikt voor gemeentelijke professionals werkzaam op het gebied van inkoop en aanbesteden van jeugdhulp en maatschappelijke ondersteuning. Ook aanbieders kunnen er hun voordeel mee doen, doordat het inzicht biedt in inkoopdocumenten die gemeenten gebruiken. Movisie heeft met medewerking van het Nederlands Jeugdinstituut, gedurende het project concept resultaten voorgelegd aan- en besproken met een begeleidingscommissie, bestaande uit vertegenwoordigers van gemeenten, aanbieders en brancheorganisaties.

De handreiking ‘Kwaliteitskaders en –standaarden bij inkoop jeugdhulp en maatschappelijke ondersteuning’
Movisie heeft na een verkenning en in overleg met de begeleidingscommissie 15 kwaliteitskaders, -standaarden en ook ‘wat werkt’ dossiers geselecteerd, die zijn ontsloten voor gebruik in inkoop van jeugdhulp en maatschappelijke ondersteuning. De handreiking bevat kwaliteitskaders die gebruikt worden als toetsingskader van de organisatie of die zich richten op professionals. Ook zijn drie kwaliteits- en kennisdocumenten gebaseerd op wetenschappelijke kennis over armoede en schulden, integraal werken en cliëntenparticipatie toegevoegd. De kwaliteitskaders en – criteria worden volgens een vaste indeling behandeld. Dit komt de leesbaarheid en vindbaarheid ten goede.

Kwaliteitspassages in inkoopdocumenten van gemeenten
Movisie heeft inkoopdocumenten doorgenomen om zo drie interessante praktijkvoorbeelden te selecteren en te beschrijven. Zij zijn bij de selectie geholpen door het onderzoeksbureau PPRC, dat landelijk inkoopdocumenten heeft verzameld voor de Monitor gemeentelijke zorginkoop 2018, 2019 en 2020 en deze beschikbaar stelde. Bij de selectie werd steeds gekozen voor inkoopprocedures waarin kwaliteit een onderscheidend criterium was binnen de selectie- of gunningscriteria.

De drie praktijkvoorbeelden worden periodiek gepubliceerd. Een praktijkvoorbeeld bestaat uit een interview met de betreffende gemeente of regio en een aanbieder, een overzicht van de kwaliteitspassages in het inkoopdocument en een link naar het gepubliceerde bronmateriaal.
Er komen kwaliteitspassages beschikbaar van drie ondersteuningsvormen, namelijk Individuele ambulante jeugdhulp, Residentiële zorg (jeugdhulp/gezinshuizen) en Dagbesteding (groep/collectieve voorziening - Wmo). Voor de laatstgenoemde is een praktijkverhaal met bijbehorende passages nu al beschikbaar.

Het programma Inkoop en Aanbesteden Sociaal Domein
Om het inkoopproces te verbeteren ten behoeve van de cliënt, werken gemeenten, (zorg)aanbieders en het Rijk samen in het ondersteuningsprogramma Inkoop en Aanbesteden Sociaal Domein. Het gaat daarbij niet alleen over hoe de inkoop technisch vorm moet krijgen (kennis en informatie beschikbaar maken), maar juist ook over hoe partnerschap tussen gemeenten en aanbieders kan ontstaan (betere samenwerking). Daarnaast bekijkt het programma hoe ruimte ontstaat voor beleidsvrijheid zonder onnodige administratieve lasten (meer standaardisatie) en hoe inkoop bijdraagt aan de transformatie (door dit onderdeel te laten zijn van een continu leer- en verbeterproces).