De coronapandemie had een ongekende invloed op de maatschappij en specifiek op de zorg

Om de zorg toegankelijk te houden, moeten zorgverzekeraars, zorgaanbieders en sociaal domein actiever samenwerken en regionaal maatwerk leveren. Passende zorg, zorg die bijdraagt aan het functioneren van de patiënt en de kwaliteit van leven, moet hierbij het uitgangspunt zijn. Dat schrijft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in haar jaarlijks samenvattend rapport over de uitvoering van de Zorgverzekeringswet (Zvw). 

2020 was een uitzonderlijk jaar, onvergelijkbaar met voorgaande jaren. De coronapandemie had een ongekende invloed op de maatschappij en specifiek op de zorg. Maatwerk in de bekostiging is mogelijk gemaakt om de effecten van corona te financieren, zorgverzekeraars hebben hiervoor landelijk afspraken gemaakt. In regionaal verband werkten zorgverzekeraars samen met andere partijen om de coronazorg en reguliere zorg toegankelijk te houden. Samenwerking bleek meer dan ooit belangrijk.

In het samenvattend rapport Zvw 2020 geven wij ons oordeel over de uitvoering van de Zorgverzekeringswet door zorgverzekeraars in het kalenderjaar 2020. Hierin gaan wij dus niet in op de grote opgave van de inhaalzorg vanaf de tweede helft van 2021. We gaan wel in op de zorgplicht, zorginkoop, transparantie, het polisaanbod, de financiële verantwoordingen en controle op declaratiestromen. We baseren ons daarbij op de onderzoeken die we ondanks de corona-uitbraak hebben kunnen uitvoeren.

Samenwerking belangrijk
Wij zijn van mening dat veel zaken goed gaan en dat op sommige punten ruimte is voor (verdere) verbetering. De betaalbaarheid en toegankelijkheid van zorg staan al enige tijd onder druk, dit was ook vóór de corona-uitbraak al het geval. De zorgvraag stijgt, de betaalbaarheid knelt en er wordt een groot beroep gedaan op het zorgpersoneel. 

Niemand kan deze opgave alleen oplossen. Onderlinge samenwerking, waarbij de patiënt centraal staat, is hierbij cruciaal. In onze adviezen over passende zorg schetsen wij de noodzakelijke randvoorwaarden. Van zorgverzekeraars verwachten wij inzet en regie waar nodig om de samenwerking met zorgverleners, zorgaanbieders en het sociaal domein, actief vorm te geven. 

Regie in de regio
Regionale samenwerking en regionaal maatwerk, ook over de domeinen heen, is van belang om de zorg toegankelijk te houden. Waar dit niet vanzelf tot stand komt, moet de zorgverzekeraar samen met zorgkantoren en gemeentes de regierol pakken. Zij moeten zich inzetten voor een goede afstemming tussen de verschillende zorgvormen, en tussen zorg uit het basispakket en zorg uit de andere domeinen.