Er zit veel verschil in wat zorgorganisaties en netwerken doen om te zorgen dat informatie door de patiënt wordt begrepen en dat de zorg aansluit bij de patiënt

Veel zorgorganisaties hebben moeite met begrijpelijk communiceren naar patiënten. Daardoor is het voor patiënten lastig om informatie over de zorg die ze nodig hebben, te begrijpen. Bijvoorbeeld door lastige taal. Er zit veel verschil in hoe zorgorganisaties hiermee omgaan. Hierdoor staat de toegang tot zorg onder druk.

Dat blijkt uit onderzoek van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).

Jaarthema Gezondheidsverschillen en toegang tot zorg
In 2025 onderzocht de IGJ de begrijpelijkheid van zorg en of de zorg aansluit bij de behoeften van de patiënt. Dit in het kader van het jaarthema. Uit gesprekken met patiënten, cliënten en naasten en bezoeken aan zorginstellingen en zorgnetwerken blijkt waar het goed gaat en waar nog verbeteringen mogelijk zijn.

Zorginformatie vaak te moeilijk
Een groot aantal van de mensen die de inspectie sprak heeft moeite met het begrijpen van zorginformatie. Uitleg ontbreekt of is onduidelijk, de taal die wordt gebruikt is vaak te moeilijk en het lettertype in brieven of folders soms te klein. Veel ondervraagden missen schriftelijke informatie die ze later kunnen teruglezen. Daarnaast is informatie soms alleen digitaal beschikbaar, zoals digitale afspraken of folders. Niet iedereen kan deze informatie dan even goed raadplegen.

Grote verschillen tussen zorgorganisaties
Er zit veel verschil in wat zorgorganisaties en netwerken doen om te zorgen dat informatie door de patiënt wordt begrepen en dat de zorg aansluit bij de patiënt.

Zo zijn er organisaties die helemaal geen aandacht hebben voor het onderwerp. Of  zich alleen richten op mensen die de Nederlandse taal moeilijk vinden. Er zijn ook organisaties en netwerken die hier al heel ver in zijn. Zij hebben beleid voor mensen die de Nederlandse taal moeilijk vinden en beleid voor mensen met verschillende gezondheidsvaardigheden. Zoals mensen die moeite hebben met het invullen van (digitale) formulieren of uitleg en adviezen in de praktijk brengen.

Aandacht is er, uitvoering blijft lastig
Er is veel aandacht voor begrijpelijke zorg, maar het is nog niet overal een vast onderdeel van de manier van werken. Ook zijn niet alle doelgroepen goed in beeld en wordt niet altijd gecontroleerd of informatie echt wordt begrepen.  

Als zorgaanbieders beleid hebben voor persoonsgerichte zorg, blijkt dit in de praktijk lastig uit te voeren. Wanneer de zorg niet goed aansluit bij wat iemand nodig heeft, kan dat leiden tot gemiste afspraken, heropnames, onder- of overbehandeling en frustratie bij zowel patiënten als zorgverleners.

Publicatie
Gezondheidsverschillen en gelijke toegang tot zorg

Bron: IGJ