De IGJ en NZa zouden graag zien dat er een nieuwe wettelijke, open norm komt op het gebied van integere en professionele bedrijfsvoering

Steeds vaker ontvangen de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) signalen en meldingen over belangenverstrengeling of het ‘oneigenlijk besteden’ van zorggeld. Om nu en in de toekomst de publieke belangen van kwaliteit, veiligheid, betaalbaarheid, toegankelijkheid en continuïteit van de zorg te borgen, willen de IGJ en NZa dat er een wettelijke norm wordt geïntroduceerd voor het hebben van een integere en professionele bedrijfsvoering. Dat staat in de 5 maart 2019 uitgebrachte signaleringsbrief van de twee toezichthouders.

Wat houdt deze signalering in?
De IGJ en NZa zouden graag zien dat er een nieuwe wettelijke, open norm komt op het gebied van integere en professionele bedrijfsvoering. Een open norm  stelt beide toezichthouders in staat om te sturen op gewenst gedrag en gewenste uitkomsten, zonder te zeer voor te schrijven hoe deze bereikt moeten worden. Dit geeft zorgbestuurders en interne toezichthouders de mogelijkheid om aan de norm te voldoen op een manier die het meest passend is voor de specifieke zorgaanbieder. De IGJ en de NZa zetten er op in dat bestuurders en interne toezichthouders hun verantwoordelijkheid voor de integriteit en professionaliteit van de bedrijfsvoering zelf nemen. Het gaat om de juiste rolverdeling tussen bestuur en intern toezichthouders van zorginstellingen, zodat er strikt in het belang van de zorginstelling wordt gehandeld. 

In samenwerking misstanden aanpakken
NZa en IGJ zien het aantal meldingen en signalen over misstanden toenemen. Soms betreffen deze meldingen en signalen een overtreding van normen die NZa en IGJ kunnen handhaven, zoals het niet correct declareren van zorg en het niet hebben van een transparante bedrijfsvoering. Deze meldingen en signalen hebben echter ook betrekking op schending van normen waarop de IGJ en de NZa niet, of niet rechtstreeks, kunnen handhaven. Het gaat hierbij om de normen zoals vastgelegd in de Governancecode Zorg, bijvoorbeeld ten aanzien van belangenverstrengeling en integere bedrijfsvoering, maar ook om de algemene verplichtingen ten aanzien van goed bestuur zoals opgenomen in het Burgerlijk Wetboek. Door niet integer gedrag van bestuurders en/of niet integere bedrijfsvoering, staan de publieke waarden kwaliteit, veiligheid, betaalbaarheid en toegankelijkheid van de zorg onder druk.

Daarom doen de IGJ en de NZa in de signaleringsbrief twee aanbevelingen:Veranker de integriteit en professionaliteit van de bedrijfsvoering in het publiekrecht, bijvoorbeeld in de Wet kwaliteit klachten en geschillen zorg (waar de IGJ op toeziet) en in de Wet marktordening gezondheidszorg (waar de NZa op toeziet); en zorg daarnaast dat de integriteit en professionaliteit van de bedrijfsvoering effectief kan worden gehandhaafd door de IGJ en NZa.