Er is meer samenwerking nodig tussen formele en informele zorg

De zorg moet anders worden georganiseerd, want zoals het nu gaat kan het niet langer. Er is meer samenwerking nodig tussen formele en informele zorg. Dat is de boodschap van het rapport van de Raad van Volksgezondheid en Samenleving (RVS), dat op 19 mei 2022 verscheen. De oorzaak: de vergrijzende samenleving en het oplopende arbeidsmarkttekort. Branchevereniging ActiZ herkent en steunt het rapport: ‘We kunnen niet weglopen van de vergrijzing; die is nu al voelbaar.’

Hoge verwachtingen
In het rapport legt de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving de nadruk op de verwachtingen die binnen de samenleving leven over het recht op zorg. Die verwachtingen moeten volgens de RVS worden bijgesteld, want de vergrijzing gaat iedereen merken. ActiZ-voorzitter Anneke Westerlaken licht toe: ‘Dit rapport laat zien hoe urgent het is om de zorg te veranderen. Daar zijn we blij mee, want we merken het al dagelijks in de praktijk. De verzorgingsstaat zoals we die meer dan een halve eeuw hebben gekend,  bestaat niet meer. In plaats van: ik heb recht op zorg, moeten we naar een samenleving die zegt: hoe kan ik straks voor een ander zorgen?’

Om mensen te helpen bij het gesprek over goed ouder worden en wat dat voor iemand betekent, ook als er zorg of ondersteuning nodig is, lanceerde ActiZ de campagne Praat Vandaag over Morgen. ‘Alleen de zorg kan het probleem niet oplossen. Dat moeten we echt met de hele samenleving doen. Daarom is het noodzakelijk om hierover met elkaar te praten, je voor te bereiden en na te denken over wat je ook voor een ander kan betekenen.’

We kunnen niet weglopen van de vergrijzing; die is nu al voelbaar
Anneke Westerlaken / ActiZ-voorzitter

Informele en formele zorg
In het rapport wordt ook geconstateerd dat de informele en formele zorg intensiever in elkaar gaan overlopen. Steeds meer mensen in Nederland worden mantelzorgers. Dit komt doordat het aantal zorgprofessionals gelijk blijft, terwijl het aantal hulpbehoevenden alleen maar toeneemt. Westerlaken: ‘In de praktijk zien we al nieuwe zorgvormen ontstaan. Denk bijvoorbeeld aan Blijmakers: mensen met én zonder zorgdiploma werken met elkaar samen. Dat gaan we in de toekomst alleen maar meer zien.’

Westerlaken vervolgt: ‘De samenwerking tussen informele en formele zorg wordt geïntensiveerd. Familie en naasten worden meer betrokken om de zorg voor vader, moeder, opa of oma te kunnen blijven leveren. Zorgorganisaties moeten hen daarin ondersteunen. Zodat de formele en informele zorg ook echt samen optrekt.’ In de Tien Uitgangspunten voor toekomstbestendige ouderenzorg die ActiZ samen met 12 andere partijen schreef, wordt ook nadrukkelijk om meer erkenning voor mantelzorgers gevraagd.

Durven we te accepteren dat niet alles door een gecertificeerde professional gedaan wordt?
Anneke Westerlaken / ActiZ-voorzitter

Want goede voorwaarden zijn hiervoor essentieel. ‘Het kunnen werken vanuit vertrouwen is daarbij uiterst belangrijk’, stelt Westerlaken. ‘Durven we te accepteren dat niet alles door een gecertificeerde professional gedaan wordt? Door het samenspel tussen cliënt, familie, naasten en zorgprofessionals meer ruimte te geven, volgt dat we ook verantwoordelijkheden en aansprakelijkheid delen.’

Lees hier het rapport van de Raad van Volksgezondheid en Samenleving