Melden lucht op

Seksuele intimidatie op de werkvloer vormt een wijdverspreid probleem – in de afgelopen 10 jaar heeft 16% van de Nederlandse werknemers hiermee te maken gehad. Vrouwen worden twee keer zo vaak getroffen als mannen. Voor slachtoffers is dit vaak een ingrijpende gebeurtenis met veel gevolgen voor hun werk en welzijn. Hoewel al langer bekend is dat deze problematiek speelt, was nog weinig bekend over hoeveel slachtoffers hun ervaring daadwerkelijk melden en of zo’n melding tot een oplossing leidt. Het College voor de Rechten van de Mens liet onderzoek doen. Hieruit blijkt dat melden helpt, maar dat zowel werknemers als werkgevers nog te veel knelpunten ervaren.
 
Wat is er onderzocht?
In opdracht van het College heeft het onderzoeksbureau de Beleidsonderzoekers een representatief onderzoek uitgevoerd naar ervaringen met seksuele intimidatie van zo’n 2000 werknemers en 300 werkgevers. Daaruit blijkt dat de meeste slachtoffers geen melding maken van hun ervaring, 37% doet dat wel.
 
Waarom melden slachtoffers niet?
De belangrijkste redenen is de inschatting dat de situatie wellicht niet ernstig genoeg is. In de interviews met slachtoffers komt naar voren dat ze zich afvragen wat seksuele intimidatie precies is. Ook bij werkgevers spelen er soortgelijke vragen. Zoals een slachtoffer het omschrijft: “Je voelt wel dat een soort onzichtbare grens is overschreden.” Maar toch blijft de vraag: Wanneer is sprake van leuk collegiaal contact met een grapje en wanneer wordt die onzichtbare grens overschreden?

“Eerst waren die twee collega’s hele seksuele opmerkingen aan het maken waar ik bij zat. Ze vonden dat grappig. Die “grapjes” gingen over mij: wat ze van plan waren met mij te doen.” - Werknemer in de gehandicaptenzorg

Melden of klacht indienen kan helpen, toch zijn er knelpunten
Een meerderheid van de slachtoffers die melding heeft gemaakt, geeft aan dat de melding het gewenste resultaat heeft gehad. Melden lucht op, de dader is aangesproken op het gedrag, en slachtoffers waarderen het ook dat het onderwerp is aangekaart binnen de organisatie of dat zij informatie hebben gekregen over de juiste vervolgstappen. 

Maar er zijn ook knelpunten: daders die niet aangesproken worden, intimidatie die niet stopt of verandert van aard. Het kan bijvoorbeeld gebeuren dat seksuele intimidatie stopt maar andere pesterijen volgen. Ook zijn er melders die vervelende consequenties ervaren na hun melding. 

Voorzitter Adriana van Dooijeweert: “Dit kan en moet beter. De wet verbiedt seksuele intimidatie. En het is de werkgever die ervoor moet zorgen dat iedereen kan werken op een plek waar seksuele intimidatie niet voorkomt. Bijvoorbeeld door seksuele intimidatie bespreekbaar te maken en door alle signalen goed op te volgen. Soms is dat lastig, en we zien ook dat werkgevers hier hulp bij kunnen gebruiken”. 

Werkgevers vaak welwillend maar ervaren obstakels
Werkgevers vermoeden weliswaar dat er meer speelt dan ze zien of horen maar vinden het lastig om de problemen boven tafel te krijgen. Ook bij de klachtafhandeling ervaren zij knelpunten. Zo vinden zij het moeilijk om gesprekken met de betrokkenen te voeren, rekening te houden met alle belangen en tegelijkertijd te zorgen dat het gesprek indruk maakt op de dader. Een ander probleem dat werkgevers signaleren is dat ze vaak pas laat op de hoogte zijn van de problemen – en dan is het moeilijker om nog tot een oplossing te komen.