Mondzorg is nog steeds niet voor iedereen goed toegankelijk en betaalbaar

Een internationaal consortium onder leiding van Stefan Listl van het Radboudumc ontvangt een subsidie van ruim vijf miljoen euro. Het project PRUDENT (Prioritization, incentives and Resource use for sUstainable DENTistry) gaat de financiering van mondzorg onderzoeken en verbeteren. PRUDENT draagt daarmee bij aan optimalisering van toegankelijke en betaalbare mondzorg. 

We geven in de Europese Unie na zorg voor diabetes en hart- en vaatziekten het meest uit aan mondgezondheidszorg. Ook in Nederland behoren gebitsafwijkingen tot de top drie meest dure aandoeningen. Maar mondzorg is nog steeds niet voor iedereen goed toegankelijk en betaalbaar. Patiënten betalen bijvoorbeeld vaak nog vooraf voor een behandeling terwijl ze niet zeker weten of die achteraf vergoed wordt. Dit is vooral voor mensen met lage inkomens en kwetsbare groepen een probleem. Er is dus betere financiering nodig om toegang tot essentiële mondzorg voor iedereen te garanderen. Dit vermindert de ziektelast en maatschappelijke gevolgkosten van mondziektes.   

Europese mondzorg in kaart
´Volgens een recent rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie hebben veel EU-burgers om financiële redenen geen toegang tot essentiële mondzorg´, zegt Stefan Listl, hoogleraar Kwaliteit en Veiligheid van Mondzorg aan het Radboudumc. ´Tot nu toe is er echter weinig onderzoek gedaan naar hoe je mondzorg het beste kunt financieren. Er zijn duidelijke verschillen in de mondzorgstelsels van Europese landen maar over de oorzaken en gevolgen hiervan is weinig bekend.’ Het PRUDENT project gaat daar verandering in brengen. Listl en zijn projectpartners ontvangen hiervoor ruim vijf miljoen euro van de Europese Commissie. ´We gaan de Europese verschillen op mondzorggebied in kaart brengen. Zo krijgen we beter zicht op wat werkt en wat niet.´ De onderzoekers richten zich daarbij specifiek op landen die hun mondzorgstelsel recent hebben herzien, zoals Frankrijk. Toenmalig president Sarkozy wilde in zijn laatste termijn de mondzorg van de private naar de publieke sector verschuiven. Zo kon het betaalbaar blijven voor iedereen. Listl: ´We gaan onderzoeken of dat gelukt is en wat de gevolgen zijn. Ook kijken we naar drempels en bevorderende factoren voor zo´n verandering.´ 

Meer nadruk op preventie
Het project omvat ook een experiment gericht op een alternatieve manier van vergoeding van mondzorg voor kinderen en jeugdigen in Nederland. Nu worden zorgverleners betaald per verrichting. Dit leidt mogelijk tot inefficiënt gebruik van zorg, waarbij de nadruk ligt op herstel van schade in plaats van het voorkomen ervan. Het experiment gaat uitwijzen of een systeem op basis van abonnementen preventieve zorg kan bevorderen. Mondzorgpraktijken krijgen dan vooraf een vast bedrag per patiënt, waarbij rekening wordt gehouden met sociaaleconomische verschillen. Listl: ´Gelukkig willen veel praktijken meedoen aan het experiment. Er is dus veel draagvlak voor meer  preventie en zo´n abonnementssysteem zou dat ook financieel aantrekkelijk kunnen maken. Dit kan een gamechanger zijn die mondzorg in de toekomst preventiegericht en efficiënt houdt.´

Het PRUDENT project is een samenwerking met partners uit Duitsland, Denemarken, Engeland, Estland, Frankrijk, Hongarije, Ierland, Malta, Noorwegen en Portugal. Het totale projectbudget is 5,3 miljoen euro, waarvan 1,8 miljoen bestemd is voor het onderzoek bij het Radboudumc. Het project zal van 2023 tot 2027 lopen.