Bij de meeste mensen die een afspraak wilden maken heeft de doktersassistent gevraagd naar de gezondheidsklacht

Patiënten geven de doktersassistent een dikke voldoende. In een onderzoek van de Patiëntenfederatie krijgt de doktersassistent(e) een ruime acht van driekwart van de deelnemers. De assistent is vriendelijk en duidelijk. Maar patiënten zijn niet alleen tevreden over de assistent. De bereikbaarheid laat nog wel eens te wensen over en ook de privacy aan de balie kan beter. Tevens geeft een op de vijf deelnemers aan dat ze het niet prettig vinden hun klacht met de assistente te moeten bespreken voor ze toegang hebben tot de dokter. Sommige deelnemers vinden dat een assistent niet zou moeten bepalen of er een afspraak met de huisarts plaats kan vinden. Aan het onderzoek deden 9.353 mensen mee.

Zonder uitleg geen afspraak?
Driekwart van de deelnemers denkt dat ze hun gezondheidsklachten moeten vertellen aan de doktersassistent om een afspraak met de huisarts te kunnen maken. Zij geven aan dat ze zonder uitleg geen afspraak krijgen. Veel deelnemers weten ook dat het handig is als de assistent deze informatie krijgt zodat een goede inschatting gemaakt kan worden van urgentie en benodigde tijd voor de afspraak. Een kwart van de deelnemers denkt dat ze hun klachten niet per se hadden hoeven delen met de doktersassistent om toch een afspraak met de huisarts te krijgen.

Een op de vijf deelnemers geeft aan dat het niet vertellen van hun klachten wel een belemmering was bij het maken van een afspraak met de huisarts. Hier wordt regelmatig aangegeven dat de assistent maar door blijft vragen en op de stoel van de huisarts gaat zitten, terwijl mensen juist met de huisarts hierover willen praten en niet met de assistent.

De Patiëntenfederatie geeft als aanbeveling aan huisartsenpraktijken dat de keuze aan de patiënt moet zijn of hij wel of niet wil vertellen waarom hij de dokter wil zien. De federatie roept de doktersassistenten op om patiënten duidelijk te maken dat er altijd toegang tot de huisarts mogelijk is zonder de gezondheidsklacht al te bespreken. Maar ook wat het patiënten oplevert door het wel te bespreken (betere inschatting van de urgentie, eventueel alvast (zelfzorg) tips en dergelijke.

Bespreken gezondheidsklacht met doktersassistent
Bij de meeste mensen die een afspraak wilden maken heeft de doktersassistent gevraagd naar de gezondheidsklacht. Dit gebeurt vaker bij een nieuwe klacht dan bij een vervolgafspraak of controleafspraak. Bijna negen op de tien deelnemers hebben de doktersassistent verteld om welke gezondheidsklacht(en) het ging. Zij vonden het geen probleem om hun klacht te bespreken met de doktersassistent. En snappen waarom de assistent deze informatie nodig heeft. Deelnemers die het niet prettig vonden om hun klacht met de assistent te bespreken, zeggen vooral dat de assistent dat niet hoeft te weten of vinden het vervelend om twee keer het verhaal te vertellen. Maar zes op de tien deelnemers die dit niet prettig vonden, hebben dat niet aan de assistent laten weten.

Mensen die hun gezondheidsklacht bespraken met de assistent zeggen in meerderheid dat die meestal voldoende tijd voor hen nam. Dit ligt anders in de groep die het bespreken van de gezondheidsklacht sowieso al niet prettig vindt.

Een op de tien deelnemers heeft zijn gezondheidsklacht(en) niet besproken met de doktersassistent. Ruim eenderde van deze groep vindt het niet nodig dat de doktersassistente dit weet. Anderen zeggen dat de klachten al bekend waren of dat dit niet van toepassing was omdat het bijvoorbeeld een controle of meting betrof.

Het merendeel van de deelnemers gaf aan dat het niet vertellen van hun gezondheidsklachten aan de doktersassistent geen belemmering vormde voor het maken van een afspraak met de huisarts. Ze geven hierbij bijvoorbeeld aan dat een afspraak in hun praktijk altijd mogelijk is, ook zonder dat ze weten waarvoor deze afspraak is. Maar ook dat ze bekend zijn met de deelnemer en/of de reden voor een afspraak.

Wat kan beter
De Patiëntenfederatie constateert dat de doktersassistent een belangrijke schakel is in de toegang tot laagdrempelige eerstelijnszorg. En dat mensen dit contact veelal als positief ervaren. Dat moet behouden blijven. Tegelijkertijd ziet de federatie op een aantal punten ook mogelijkheden tot verbetering, zoals die ook al werden gezien na een eerder onderzoek over huisartsenzorg.

Want de toegankelijkheid van huisartsenzorg staat onder druk, onder meer omdat de vraag toeneemt. Dat maakt het noodzakelijk om de toegang nog beter te organiseren. Uit het onderzoek blijkt dat de bereikbaarheid van de assistent minder goed scoort dan vele andere aspecten. Alle bij de huisartsenzorg betrokken organisaties moeten bereikbaarheid van de praktijk zodanig organiseren dat patiënten altijd goede toegang tot de huisartsenzorg hebben, rekening houdend met hun wensen en mogelijkheden.

Om dat te bereiken is het volgens de Patiëntenfederatie nodig dat alle mogelijke en gewenste contactvormen tussen patiënt en de praktijk optimaal gerealiseerd en gebruikt worden. Daarbij kan meer worden ingezet op digitale mogelijkheden en een efficiënte organisatie, zodat de toegankelijkheid en bereikbaarheid voldoende kan blijven. De patiënt wil meer mogelijkheden voor digitaal contact of digitaal praktische zaken regelen zoals het maken van een afspraak. Geef die mogelijkheid dan ook.

Bekijk hier de rapportage van het onderzoek