Vanaf juli 2019 kan het medisch dossier van verdachten worden opgeëist
Als onderdeel van de nieuwe Wet forensische zorg kan vanaf juli 2019 het medisch dossier van verdachten die tbs proberen te ontlopen worden opgeëist. Dat betekent het doorbreken van het medisch beroepsgeheim. Robbert-Jan Verkes, hoogleraar forensische psychiatrie aan het Radboudumc, is door minister Dekker van Rechtsbescherming benoemd tot voorzitter van de commissie die dit proces zorgvuldig moet gaan uitvoeren.
Verdachten van ernstige misdrijven, zoals een moord of verkrachting, en bij wie een psychiatrische stoornis wordt vermoed kunnen psychiatrisch worden geobserveerd en onderzocht. Brengt zo’n onderzoek gebreken of stoornissen bij de verdachte aan het licht, dan is het mogelijk om tbs op te leggen. Bij verdachten is dat geen populaire maatregel. Daarom weigeren steeds meer verdachten hun medewerking aan het psychiatrisch onderzoek. In het Pieter Baan Centrum ging het in 2017 om 101 verdachten.
Inbreuk beroepsgeheim
Vanaf juli 2019 kan het medisch dossier van verdachten worden opgeëist. Omdat dit gebeurt zonder toestemming van de betrokkene, betekent dit een inbreuk op het beroepsgeheim. Om deze inbreuk zo beperkt mogelijk te houden, zal de commissie de gegevens als eerste beoordelen en fungeren als een zeef, zodat alleen bruikbare en relevante gegevens worden doorgegeven. Na toetsing door de rechter worden de gegevens dan verstrekt aan een onafhankelijk psychiater en psycholoog die zullen aangeven of er een psychiatrische stoornis is waarbij veroordeling tot tbs met dwangverpleging de meest passende maatregel is.
Zorgvuldig
Robbert-Jan Verkes is voorzitter van de ‘Commissie Gegevensverstrekking Weigerende Observandi’ die dit moet regelen. In een uitgebreid interview over dit onderwerp in Medisch Contact zegt hij daarover: “Het is een wet. Onze volksvertegenwoordiging vindt dat dit moet kunnen. Dan is de vraag niet meer of het moet, maar dan moeten we proberen dit zo goed mogelijk uit te voeren. Het doorbreken van het beroepsgeheim is een groot ding, dat moet zorgvuldig gebeuren.’
Negatief beeld van tbs
Bij verdachten is tbs geen populaire maatregel. Verkes daarover in Medisch Contact: “De meeste verdachten weigeren tbs omdat ze er bang voor zijn, vanwege de onzekere duur ervan. Dat negatieve beeld vind ik jammer en onterecht. Voor de maatschappij is tbs beter dan gevangenisstraf. Na gevangenisstraf is er veel meer kans op recidive dan na tbs, die echt is gericht op resocialisatie.”