Toegankelijke informatie is een mensenrecht

Burgers worden steeds vaker naar digitale loketten gestuurd om hun overheidszaken te regelen. Mensen met een beperking komen dan regelmatig bedrogen uit: slechts 1 procent van de websites van de Nederlandse overheid is aantoonbaar toegankelijk. Dat blijkt uit onderzoek van experts onder 7000 overheidssites. Het gevolg is dat bezoekers met een functiebeperking de informatie en diensten van deze websites niet (goed) kunnen gebruiken. En zo niet volwaardig mee kunnen doen.

Ondanks deadline geen toegankelijkheidsverklaring
Uit het onderzoek dat gedaan is door toegankelijkheidsdeskundigen Ron Beenen en Jules Ernst blijkt dat slechts 2000 van de 7000 overheidswebsites überhaupt een verklaring hebben. Van deze 2000 websites blijken slechts 70 volledig aan de toegankelijkheidsrichtlijnen te voldoen. De overige 5000 websites hebben geen verklaring. Hiervan is dus geen duidelijk zicht op de toegankelijkheid. Dit zijn sites van onder meer veiligheidsregio’s, GGD’s, omgevingsdiensten, diverse Rijksdiensten, gemeenten, provincies en waterschappen.

Bedroevende uitkomst, vindt Ieder(in)
Illya Soffer, directeur van Ieder(in): “De uitkomsten van dit onderzoek zijn ronduit zorgelijk. Een grote groep mensen kan niet volwaardig deelnemen in de samenleving, omdat overheidssites ontoegankelijk zijn. Uiterst bedroevend dat toegankelijkheid anno 2020 nog steeds niet standaard is. Juist in deze tijd waarin mensen steeds vaker naar digitale loketten verwezen worden, is toegankelijkheid een absolute noodzaak. Het VN-Verdrag Handicap is hier bovendien heel helder over: toegankelijke informatie is een mensenrecht. Werk aan de winkel dus.”

Gebrek aan kennis en bewustwording
Als een website niet toegankelijk is, kan bijvoorbeeld iemand die blind is of een beperkte handfunctie heeft, geen paspoort of hulpmiddelen aanvragen, of aangifte van diefstal doen. Dat is in strijd met het VN-verdrag Handicap, waarin onder andere het recht op toegankelijke overheidsinformatie expliciet wordt genoemd. Soffer: “Het ontbreekt bij overheidsinstanties nog te vaak aan kennis en bewustwording over digitale toegankelijkheid en het belang daarvan. Er is onvoldoende besef dat het gaat om miljoenen mensen.”

Wat moet er gebeuren?
Digitale toegankelijkheid is niet iets van de webdesigner alleen. Het begint al bij de opdrachtgever en moet daarom structureel worden ingebed in een organisatie. Toegankelijkheid moet vanzelfsprekend worden. De overheid is de grootste inkooporganisatie van Nederland en heeft hierin een voorbeeldfunctie en regierol te nemen. Ieder(in) blijft dit bij ministeries, gemeentes en uitvoerende instanties benadrukken.

Voor lokale belangenbehartigers en gemeenten heeft Ieder(in) een digitaal informatiepakket gemaakt. Die toolkit is hier terug te vinden.

Om de toegankelijkheidsverklaring te beoordelen is hier een checklist te downloaden.