Yoga kan op meerdere niveaus uitgevoerd worden, van flink inspannend tot pure ontspanning. Dat zorgt ervoor dat juist yoga zo geschikt is voor mensen die een (tijdelijke) bewegingsbeperking hebben zoals mensen met kanker of die herstellende zijn van deze ziekte, of mensen met dementie.

Regelmatig yoga doen helpt bij herstel en verhoogt de kwaliteit van leven. Welke vormen van yoga dat zijn vertellen we hier. 

H-Yoga staat voor Hatha yoga en Healing Yoga, en het blijkt heel succesvol ingezet te kunnen worden bij mensen met kanker. Het biedt vooral steun bij het herstel- en verwerkingsproces. 

Deze vorm van yoga bestaat net als andere yoga types uit oefeningen op een yoga mat met dat verschil dat er aangepaste en vaak vereenvoudigde oefeningen worden gedaan. Ook worden er ademhalingsoefeningen uitgevoerd. Voorafgaand aan een yogales worden de oefeningen afgestemd op mogelijkheden en wensen van de deelnemers. 

Naast yoga- en ademhalingsoefeningen wordt er ook aan meditatie gedaan, als dat mogelijk is op een meditatiekussen. Vanuit deze zit worden er ook visualisaties en affirmaties aangeboden. 

 

Wat levert H-Yoga mensen op? 

Volgens het Nationaal Fonds tegen Kanker levert dit patiënten en ex-patiënten een reeks aan voordelen op. Als eerste brengt het mensen veel ontspanning. Het lijf wordt er soepeler van en het stimuleert het zelfhelend vermogen van het lichaam. Net als bij iedere andere vorm van yoga kan deze H-Yoga mensen leren zich beter te concentreren en hun ademhaling ontspannen uit te voeren. Al met al geeft deze yoga mensen meer zelfvertrouwen over zowel hun lijf als hun geest. Wie de oefeningen doet, voelt zich gewoonweg meer gesterkt en meer fit. De ontspanning én de inspanning zorgen er samen voor dat iemand beter slaapt, een verbeterde eetlust heeft en er daarmee een gezond leefritme op nahoudt. 

 

Stoelyoga voor mensen met dementie 

Voor mensen met dementie blijkt yoga eveneens zijn vruchten af te werpen. Bij mensen met dementie, voor zeventig procent Alzheimer, wordt het denkvermogen, geheugen, gedrag en de lichamelijke motoriek aangetast. Onderzoek wijst uit dat deze klachten kunnen worden verminderd met stoelyoga. Nog veel effectiever dan andere vorm van lichaamsbeweging en therapieën. Ademhalingstechnieken en meditatie bevorderen de slaap, vermindert stress en angst, en verlicht chronische hoofdpijn. Dit zijn veel voorkomende de symptomen bij mensen met dementie. Door deze vorm van yoga vanuit een stoel uit te voeren, kunnen mensen niet vallen en iedereen kan er op zijn of haar eigen niveau aan deelnemen. 

In dit geval is er geen yogamat nodig. Daarentegen kan een Manduka yogadeken een welkome aanvulling zijn op de oefeningen, door deze bijvoorbeeld over de benen of over de schouders te leggen. Dat geeft een veilig gevoel en maakt mensen ontspannen. 

 

Boeken over yoga en stoelyoga

In alle gevallen is het bij ziekten en aandoeningen zoals dementie en kanker belangrijk dat mensen zo lang mogelijk een goede kwaliteit van leven behouden. H-Yoga en stoelyoga kunnen een traject minder zwaar maken. Het boek ‘stoelyoga voor iedereen! Voor jong en oud, gezond en fysiek beperkt’ van Paula Jap Tjong is dan ook een aanrader. Zij is de initiatiefneemster van stoelyoga in Nederland en Vlaanderen. Ze schreef ook het boek: Yoga voor mensen met dementie. Dit boek is geschikt voor mantelzorgers of beweegprofessionals zoals yogadocenten die mensen met dementie willen ondersteunen. Een deel van de opbrengst van het boek gaat naar Alzheimercentrum Amsterdam UMC. 

In alle gevallen gaat het erom dat mensen fysiek en mentaal zo fit mogelijk blijven en daar profijt van ondervinden in hun dagelijkse leven. “Stoelyoga is laagdrempelig en heeft tegelijk een positief effect op lichaam en geest. Yoga maakt spieren en gewrichten soepeler, bevordert de motoriek en de concentratie, en neemt spanningen weg. Maar niet iedereen heeft de mogelijkheid om yoga op de mat te beoefenen. Voor die mensen is stoelyoga ideaal: gewoon yoga op een stoel. Het is door iedereen te beoefenen, overal en altijd. En al zijn de bewegingen maar klein, de positieve effecten zijn groot. Dat is de kracht van stoelyoga,” vertelt Jap Tjong.