Als de ziekte eerder wordt herkend en behandelend, vermindert de ziektelast voor patiënten en kan de ziekteduur bekort worden

Reumatoïde artritis is de meest voorkomende auto-immuunziekte. Alleen al in Europa lijden er vijf miljoen mensen aan. Met een draagbare MRI-scan in combinatie met artificiële intelligentie (AI) wil hoogleraar en reumatoloog Annette van der Helm van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) de ziekte bij meer mensen in een vroeger stadium opsporen. Hoe eerder de behandeling start, hoe groter de kans dat de klachten kunnen worden beperkt.

Bij het LUMC wordt al decennialang onderzoek gedaan naar het vroeg herkennen van reumatoïde artritis. Van der Helm legt uit waarom dit belangrijk is voor de behandeling van deze chronische gewrichtsontstekingsziekte: “De ziekte begint met ontstekingen in handen en voeten. Later kunnen ook alle andere gewrichten ontstoken en beschadigd raken. Dat veroorzaakt chronische pijnklachten, waarvoor mensen levenslang behandeling nodig hebben. Als we de ziekte eerder herkennen en behandelen, vermindert de ziektelast voor patiënten en kan de ziekteduur bekort worden. Mensen blijven dan beter functioneren en kunnen blijven werken.’

Gewone MRI-scan te duur
Uit onderzoek was al jaren bekend dat een MRI-scan maken een betrouwbare manier is om gewrichtsontstekingen vroeg op te sporen. “Maar een MRI-scan is duur en de apparatuur om een scan te maken is groot en zwaar. Daarom wordt de MRI-scan in de dagelijkse praktijk nauwelijks gebruikt voor het ontdekken van reumatoïde artritis.”

Praktisch en betaalbaar
Om de MRI-scan toegankelijker te maken voor meer patiënten zocht Van der Helm samenwerking met Andrew Webb, hoogleraar fysica van MRI. “Deze bouwt met een team aan een kleine draagbareen betaalbare MRI-scan voor derdewereldlanden die ook goed bruikbaar kan zijn voor de opsporing van gewrichtsontstekingen.”
 
Een andere belangrijke partner is Berend Stoel, assistent professor Radiologie van het Laboratorium voor Klinische en Experimentele Beeldverwerking, die AI gebruikt om MRI-scans automatisch te beoordelen. Van der Helm: “Met een kleine draagbare MRI-scan in combinatie met AI kunnen we op een praktische manier ook buiten het ziekenhuis scans mogelijk maken.”

Voorkomen chronische klachten
“Vroeger kwamen veel mensen met reumatoïde artritis in de rolstoel terecht. De afgelopen 20 jaar komt dit veel minder voor dankzij een eerdere diagnose en betere behandelingen. Maar het blijft een chronische ziekte waar mensen dagelijks last van hebben en leidt tot werkverlies. Door gewrichtsontstekingen in een nog vroeger stadium te ontdekken willen we kijken hoe we chronische klachten en beperkingen zoveel mogelijk kunnen voorkomen.”

LUMC Donation Investment Fund
Om deze en andere innovatieve onderzoeken daadwerkelijk uit te voeren is er geld nodig. In dit geval is financiering van onderzoek uit de eerste geldstroom niet toereikend. De overheid vindt dat het ook bij het private domein moet liggen. Daarom is het LUMC Donation Investment Fund opgericht, dat onderdeel van de Bontius Stichting is.
 
Binnen dit fonds bieden donateurs steun aan veelbelovende onderzoeksprojecten die versnelling door financiering goed kunnen gebruiken. Zodra een project succesvol heeft geleid tot een product of behandeling en (op de markt) kan worden geïntroduceerd, begint de tweede fase. Diezelfde donateurs, maar ook andere geïnteresseerden, kunnen dan investeren in een nieuw op te zetten bedrijf of spin-off.

Meer weten over de onderzoeksprojecten en het LUMC Donation Investment Fund of wilt u donateur worden? Bekijk dan de website.

Bron: LUMC