Daardoor kunnen de artsen betere prognoses stellen en betere behandelkeuzes maken voor hun patiënten

Onderzoekers van het Erasmus MC Kanker Instituut en Amsterdam UMC hebben een methode ontwikkeld waarmee artsen beter kunnen zien hoe ernstig een bepaald type hersentumor is. Daardoor kunnen de artsen betere prognoses stellen en betere behandelkeuzes maken voor hun patiënten.

De onderzoekers publiceerden hun bevindingen 19 augustus in Nature Cancer. De ontdekking gaat over hersentumoren die IDH-gemuteerde astrocytomen worden genoemd. IDH-gemuteerde astrocytomen kunnen in de loop van de tijd veranderen, waardoor ze agressiever en moeilijker te behandelen worden.

De wetenschappers van Erasmus MC en Amsterdam UMC bestudeerden tumorweefsel dat op twee verschillende momenten bij patiënten was afgenomen: bij de eerste ontdekking van de tumor en bij terugkeer ervan. Ze onderzochten allerlei kenmerken van de tumoren, waaronder genen, genactiviteit en methylatie – bepaalde chemische markeringen – op het DNA.

Ze ontdekten dat IDH-gemuteerde astrocytomen bij terugkeer genetisch instabieler worden en tekenen vertonen van snellere celdeling. Ze ontrafelden vervolgens ook het mechanisme achter deze versnelde groei.

IDH-gemuteerde astrocytomen zijn hersentumoren die voorkomen bij relatief jonge volwassenen en vallen onder de diffuse gliomen. Ze hebben een mutatie in het IDH-gen en kunnen in ernst worden geclassificeerd als graad 2, 3 of 4.

IDH-gemuteerde astrocytomen infiltreren het omliggende hersenweefsel, waardoor ze moeilijk te opereren zijn, zelfs als ze er op scans relatief goed afgebakend uitzien. Deze tumoren komen, nadat ze operatief grotendeels zijn verwijderd, vrijwel altijd terug en verergeren dan vaak naar een hogere graad.

Methylatie
De methylatie – de chemische markeringen op het DNA – neemt in de loop van de tijd juist af, ontdekten de onderzoekers. Ze zagen dat vooral gebeuren in tumoren die agressiever werden. Deze verandering in methylatie kan dus helpen voorspellen hoe gevaarlijk een tumor is en hoe lang een patiënt waarschijnlijk zal overleven.

De onderzoekers ontwikkelden een agressiviteitsschaal op basis van de verandering in methylatie.  Daarmee kan nu per tumor een score worden gemaakt. Dat kan artsen helpen om beter in te schatten hoe ernstig de tumor is en om beter onderbouwde behandelkeuzes te maken.

‘De score bleek niet alleen goed te werken bij onze eigen patiënten, maar ook in grote, onafhankelijke patiëntengroepen’, vertellen wetenschappers Wies Vallentgoed van het Amsterdam UMC en dr. Pim French van het Erasmus MC, eerste en laatste auteur van de paper in Nature Cancer.

‘Onze studie biedt een nieuwe, wetenschappelijk onderbouwde manier om hersentumoren te graderen. Dat kan helpen om behandelingen gerichter in te zetten en uitkomsten nauwkeuriger te voorspellen.’

Bron: Erasmus MC