Er is echter nog onvoldoende zicht op de volledige omvang en de voor- en nadelen hiervan

Commerciële partijen zijn in toenemende mate actief in de Nederlandse huisartsenzorg. Ze vormen ketens van huisartsenpraktijken door praktijken op te kopen of verbinden praktijken door digitale diensten zoals online platforms aan te bieden. Dit kan het begin zijn van een grote verandering in de organisatie van de eerstelijnszorg. Er is echter nog onvoldoende zicht op de volledige omvang en de voor- en nadelen hiervan. Meer onderzoek is dan ook hard nodig. Dat blijkt uit een verkennende studie van het Nivel.

De huisartsenzorg in Nederland staat voor grote uitdagingen. In een aantal regio’s van het land dreigt een tekort aan huisartsen. Tegelijkertijd kiezen jonge huisartsen er minder vaak voor om een eigen praktijk te runnen. Regeldruk, administratieve lasten, en een hoge werkdruk maken praktijkhouderschap onaantrekkelijk. Bovendien zijn de overnamekosten van bestaande praktijken vaak hoog. Een aantal partijen speelt daar op in door praktijken over te nemen of aan elkaar te rijgen onder een gemeenschappelijke naam. Huisartsen komen dan in loondienst of werken als zzp-er voor zo’n bedrijf. Een aantal van deze bedrijven werkt met extern kapitaal en winstoogmerk.

Tussen de 45 en 230 praktijken in commerciële handen
Naar schatting van de onderzoekers zijn tussen de 45 en 230 praktijken overgenomen door commerciële investeerders. De brede range van deze schatting laat zien hoe weinig er bekend is over deze nieuwe ontwikkeling in het zorglandschap. Daarnaast zijn er grote verschillen tussen de partijen die op deze markt actief zijn. Naast de commerciële partijen zijn er ook huisartsenketens die vooral bedoeld zijn om kosten en werkdruk te verdelen. Zij zijn minder gericht zijn op het maken van winst. Voorts zijn er partijen die op commerciële basis online platforms, apps en andere digitale middelen aanbieden waar praktijken gezamenlijk gebruik van kunnen maken.

Meer onderzoek is nodig
Met dit verkennende onderzoek is duidelijk geworden dat er nog veel onbekend is over de opkomst van ketens in de huisartsenzorg. We weten niet precies wat de omvang is van de activiteiten van deze partijen, of welke investeerders er achter zitten. Ook is het niet helder wat de voor- en nadelen zijn van deze ontwikkeling. Wat betekent dit voor de kwaliteit en de toegankelijkheid van de huisartsenzorg? Wat betekent het voor de huisartsen die werken in een dergelijke praktijk, en wat betekent het voor de samenwerking met andere huisartsenpraktijken of met andere zorgaanbieders of het sociale domein? Dit zijn belangrijke vragen voor een houdbaar zorgstelsel in de toekomst, waar een antwoord op nodig is.

Bron: Nivel