Regeldruk en veel administratieve werkzaamheden maken het werk van een zorgmedewerker onaantrekkelijk

Dat is de titel van het rapport van de Raad van de Volksgezondheid en Samenleving (RVS) dat eerder deze maand gepubliceerd werd. Zorgmedewerkers besteden veel tijd aan administratieve handelingen. Dat kan en moet anders, adviseert RVS in het rapport. Van maximaal verantwoorden naar optimaal verantwoorden, vanuit maatschappelijke opgaven die passen bij de waarden van een organisatie. Kortom: hoe wordt verantwoorden betekenisvol?

Actiz kan zich uitstekend vinden in de conclusies. Sterker nog, het bevestigt wat Actiz en haar leden al veel langer roepen. Regeldruk en veel administratieve werkzaamheden maken het werk van een zorgmedewerker onaantrekkelijk en helpen al helemaal niet in een toch al overspannen arbeidsmarkt. Dit vraagt om een radicaal andere aanpak.

Essentieel
In het voorwoord stelt Jet Bussemaker, voorzitter van de RVS, dat verantwoording misschien niet spannend is, maar wel buitengewoon essentieel. Niet alleen voor de ‘premiebetaler’ maar ook voor alle mensen die hulpbehoevend zijn of ooit zullen worden. Iedereen dus. In het rapport worden de kansen van verantwoording belicht. Daarnaast wordt ingegaan op de vraag hoe anders verantwoorden mogelijk wordt.

Accepteren
Van maximaal verantwoorden naar optimaal verantwoorden en van wantrouwen naar vertrouwen, vereist andere uitgangspunten. Het vraagt een grote mate van acceptatie van onzekerheid, in meerdere of mindere mate. En acceptatie van incidenten, hoe ongemakkelijk dat ook is. Verder, zo stelt de RVS in het rapport, is een afname van kwaliteits- registraties gewenst. Die afname wordt mogelijk wanneer beroeps- en patiëntenverenigingen en wetenschappelijke verenigingen kritisch naar hun eigen rol kijken en hierin terughoudend zijn.

Maar ook bijvoorbeeld de richtlijn  ‘elke vraag mag maar 1 keer gesteld worden’ zou een ander uitgangspunt kunnen zijn. Maak hergebruik van gegevens verplicht, in plaats van dat de zorgmedewerker meerdere keren dezelfde informatie moet geven.

Aanbevelingen
De RVS komt met 4 aanbevelingen:

  1. Erken de complexiteit
  2. Verantwoord vanuit maatschappelijke opgaven
  3. Alle partijen moeten hun verantwoordelijkheid nemen
  4. Richt het verantwoorden handiger in

Wie is aan zet?
Gezien de politieke verantwoordelijkheid is het ministerie van VWS, samen met regering en parlement, het eerst aan zet: ‘ontregel de regels rondom de zorg’. Dit betekent het afbouwen van het huidige verantwoordingssysteem. Daarnaast ligt er vanzelfsprekend ook een rol voor systeempartijen zoals NZA en IGJ en de uitvoerende veldpartijen zoals zorgverzekeraars, zorgkantoren, zorgaanbieders en beroeps- en patiëntenverenigingen.

De RVS doet in het slotwoord van het rapport dan ook een oproep aan alle partijen zich tot het uiterste in te spannen voor de noodzakelijke omslag en die op de eigen en gedeelde agenda’s te zetten. Dat betekent niet langer naar elkaar wijzen, maar zelf verantwoordelijkheid nemen en anderen daartoe inspireren.

Lees hier het volledige rapport 'Is dit wel verantwoord? Hoe de zorg betekenisvol rekenschap kan afleggen in tijden van transitie'

Bron: ActiZ