De zware belasting van mantelzorgers is niet alleen te wijten aan de coronacrisis

De meeste mantelzorgers van mensen met dementie voelen zich zwaar belast door de hoeveelheid zorg die zij geven. Gemiddeld is hun aantal uren zorg vergelijkbaar met een fulltime baan. Als gevolg van de coronacrisis is dit alleen maar erger geworden. Dat blijkt uit de zevende Dementiemonitor Mantelzorg, een tweejaarlijks landelijk onderzoek van Alzheimer Nederland en het Nivel.

Dit jaar werden 3.577 mantelzorgers gevraagd over hun belasting, ondersteuning, zorg en de impact van mantelzorg op hun leven. Gerjoke Wilmink, directeur-bestuurder Alzheimer Nederland: ‘Juist nu de maatregelen rondom corona opnieuw zijn aangescherpt, mogen we mantelzorgers van mensen met dementie niet vergeten. Van alle mantelzorgers zijn zij het zwaarst belast in uren. De meeste mensen met dementie wonen thuis.’

Impact coronacrisis
61% van de mantelzorgers van mensen met dementie voelt zich nog zwaarder belast door corona. Dat resultaat is niet verrassend gelet op het wegvallen van veel professionele steun. 45% van de mantelzorgers kreeg minder steun van dagbesteding en van vrijwilligers. Ook de casemanager, die als de meest noodzakelijke ondersteuning thuis wordt gezien, viel bij 20% van de mantelzorgers weg. De mantelzorger van een naaste met dementie was hierdoor de afgelopen maanden vaak op zichzelf aangewezen.

Mantelzorg voor naaste met dementie is een fulltime baan
De zware belasting van mantelzorgers is niet alleen te wijten aan de coronacrisis. Mantelzorgers voor mensen met dementie staan al jaren onder zware druk. Meer dan de helft van hen zorgt dag en nacht of dagelijks voor een naaste met dementie. Met gemiddeld 40 uur per week is de belasting van mantelzorgers voor mensen met dementie flink hoger dan die van de gemiddelde mantelzorger die gemiddeld 7,4 uur per week zorgt (bron: SCP). Voor zorgende partners van een naaste met dementie is de belasting zelfs gemiddeld 65 uur. Het merendeel van de mantelzorgers heeft veel problemen om dagelijkse activiteiten te combineren met zorgtaken. Het is dan ook niet zo gek dat maar liefst 28% aangeeft de mantelzorg nog maar maximaal een jaar vol te houden.

Beter zorgen voor mantelzorgers
Gerjoke Wilmink: ‘Mantelzorgers zijn onmisbaar voor mensen met dementie. Je laat je geliefde of moeder niet in de steek. Dat maakt zo kwetsbaar. Als overbelaste mantelzorgers uitvallen staan mensen met dementie in de kou. We moeten beter voor onze mantelzorgers zorgen. Juist nu moeten beleidsmakers, gemeenten, zorgaanbieders en zorgverzekeraars creatief zijn en samen werken aan voldoende passende ondersteuning voor mantelzorgers en mensen met dementie. Met onze Nationale Strategie Dementie willen we dit onderwerp bovenaan de agenda krijgen, zodat er ook structureel meer aandacht en budget komt’.

Een lichtpuntje: meer hulp van omgeving
Gelukkig is er ook positief nieuws te melden. Mantelzorgers geven aan vaker gevraagd en ongevraagd hulp en begrip vanuit hun sociale omgeving te ontvangen dan in 2018. Dit betreft hulp van familieleden, vrienden en, vooral in deze tijd met corona, van buren. Gerjoke Wilmink: ‘In de afgelopen jaren hebben we met het initiatief ‘Samen dementievriendelijk’ hard ingezet op het vergroten van begrip voor mensen met dementie in de samenleving. Hier zien wij positieve effecten van terug. Maar we zijn er nog niet! Naast de professionele hulp, zoals dagbesteding, kunnen we als samenleving ook meer doen om mantelzorgers te helpen, bijvoorbeeld door boodschappen te doen of andere klussen. Zodat mantelzorgers de steun krijgen die zij nodig hebben om hun zware taak vol te houden.’