Een beter begrip van het microbioom is essentieel in het onderzoek naar een gezonde leefstijl

Wetenschappers uit het Belgisch-Duits-Nederlandse grensgebied gaan intensief samenwerken om meer inzicht te krijgen in de werking van het zogenoemde microbioom, de biljoenen bacteriën, virussen, schimmels en andere microben in en op ons lichaam. Om die stap kracht bij te zetten lanceren de onderzoekers vandaag het Euregional Microbiome Center. Het nieuwe samenwerkingsverband bestaat uit wetenschappers van Universiteit Maastricht (UM)/ Maastricht UMC+, de universiteit van Luik en het universitair ziekenhuis in Aken. Een beter begrip van het microbioom is essentieel in het onderzoek naar een gezonde leefstijl, en het voorkomen, diagnosticeren of behandelen van ziektes.

Microbioom
Het microbioom van de huid, luchtwegen, maag-darmkanaal en geslachtsorganen speelt een sleutelrol in de gezondheid van mensen. Zo vormt het microbioom in de darmen een natuurlijke barrière tegen ziekteverwekkers, ondersteunt het de spijsvertering en is het van doorslaggevend belang bij de ontwikkeling van ons immuunsysteem en zelfs ons brein. Niet alleen op het vlak van een gezond leven is kennis van het microbioom essentieel, maar ook voor de behandeling van ziekten als allergieën, obesitas en chronische darm- en longziekten. Onze microbiomen staan dan ook centraal in een veelheid aan wetenschappelijk onderzoek; denk aan studies naar probiotica, voeding als medicijn, de opname door het lichaam van geneesmiddelen of zelfs poeptransplantaties. Zo bleek eerder uit een studie van de Maastrichtse microbioloog John Penders bijvoorbeeld dat baby’s met een gunstig darmmicrobioom minder kans hebben op het ontwikkelen van allergieën. En onderzoek in het lab van professor Koen Venema op de UM-campus in Venlo wees uit dat reststromen uit de voedselverwerkende industrie dankzij de vezels uit schillen van groente en fruit zeer geschikt zijn om het darmmicrobioom van mensen met obesitas gezonder te maken.

Sterke punten
Het Euregional Microbiome Center brengt partijen samen die elk uitblinken op een specifiek terrein van het wetenschappelijk onderzoek naar het microbioom. Zo zijn de Maastrichtse wetenschappers vooral sterk in het onderzoeken van het microbioom in relatie tot voeding, leefstijl en ziektes in grote populatiestudies, terwijl de onderzoekers in Venlo het effect van voeding en probiotica op de darmflora bestuderen in speciaal ontworpen kunstdarmen. De wetenschappers in Aken bestuderen onder meer de interactie tussen microben en het afweersysteem van hun gastheer, terwijl de Luikse onderzoekers gespecialiseerd zijn in het ontwikkelen van rekenkundige algoritmes voor precisiegeneeskunde, oftewel behandeling op maat. “Met de start van het Euregional Microbiome Center bundelen we deze complementaire kennis en infrastructuur”, aldus John Penders. “Hiermee zetten we een unieke stap richting nieuwe geneeskunde waarin preventie, voeding en persoonlijke behandeling bij een breed scala van aandoeningen mogelijk gemaakt kan worden.”