Door de hoge precisie van de MR-linac is het mogelijk de dagelijkse bestralingsdosis te verhogen waardoor minder behandelingen nodig zijn

In het UMC Utrecht is 20 jaar gewerkt aan de ontwikkeling van een nieuwe manier van bestralen van kankerpatiënten. Het resultaat de MR-linac is een combinatie van een bestralingstoestel en een diagnostische MR-scanner. De zeer precieze beeldinformatie die de MR-linac geeft, helpt de artsen om tumoren nog gerichter te bestralen. Daardoor wordt schade aan de omliggende gezonde weefsels verminderd. De eerste kankerpatiënten zijn een week geleden hiermee gestart en de eerste volledige bestralingsserie is inmiddels succesvol afgerond. De Utrechtse uitvinding is ontwikkeld in samenwerking met het bedrijf Elekta. In Nederland staat de MR-linac als Elekta “Unity” in het UMC Utrecht en in het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis.

Minder behandelingen, meer effect
Radiotherapeut oncoloog dr. Ina Jürgenliemk-Schulz: “De MR-linac is een nieuwe generatie bestralingsapparaat die ons artsen zal helpen tumoren beter te behandelen en schade aan het omgevende gezonde weefsel te verminderen. Deze uitvinding is een mooie stap die de behandeling van kankerpatiënten ten goede zal komen met kans op betere tumorcontrole en betere kwaliteit van leven”.  

Door de hoge precisie van de MR-linac is het mogelijk de dagelijkse bestralingsdosis te verhogen waardoor minder behandelingen nodig zijn en dat betekent minder bezoeken aan het ziekenhuis. Op dit moment worden voor verschillende tumoren schema’s ontwikkeld voor behandelingen met de MR-linac. Patiënten met lymfekliermetastasen in de onderbuik en in het bekken kunnen wij in het UMC Utrecht op dit moment al behandelingen met de MR-linac aanbieden. Bekijk voor meer informatie over de werking van de MR-linac dit filmpje.

Een nieuwe behandelmethode vraagt een nieuwe vaardigheid van het betrokken medisch personeel. Ze moeten met de MR-linac leren bestralen, waarbij er voor elke tumorsoort specifieke procedures zijn. Er wordt daarom gestaag gestart met een klein aantal patiënten. In 2019 worden naar verwachting 300 patiënten behandeld en in 2020 ruim 1000. De volgende stap is om zowel  patiënten met veelvoorkomende tumoren -zoals in prostaat, endeldarm, borst en long- te behandelen met de MR-linac. Ook voor patiënten met minder vaak voorkomende tumoren worden MR-linac behandelingen voorbereid.
 
Innovatie
De MR-linac is ontwikkeld door prof. dr. Jan Lagendijk en prof. dr. Bas Raaymakers, die verbonden zijn aan het UMC Utrecht. Samen met een groot team van artsen, fysici, laboranten, technici, bedrijfsleven en steun van subsidieverstrekkers STW, KWF, AD6 en ZonMw is deze innovatie tot stand gekomen. In de wereld zijn er zeven gerenommeerde instituten met Elekta en Philips als industriële partners, die de Utrechtse ontwikkeling geadopteerd hebben. Binnen dit MR-linac consortium wordt samengewerkt aan de brede klinische toepasbaarheid van de MR-linac en het verrichten van gemeenschappelijk medisch onderzoek.