Hiermee kan de communicatie tussen zorgverleners en patiënten over medische data totaal veranderen

Dankzij een subsidie van AiNed van 3,5 miljoen euro, kunnen artsen in de toekomst veel makkelijker de persoonlijke medische toestand van een patiënt laten zien. De Academische Alliantie Radboudumc – Maastricht UMC+ gaat samen met het bedrijfsleven AI ontwikkelen, die visualisatie mogelijk maakt van bijvoorbeeld DNA, hersensignalen of het gehoor. Dat geeft patiënten een beter begrip van hun eigen gezondheid.

Hiermee kan de communicatie tussen zorgverleners en patiënten over medische data totaal veranderen. In plaats van dat een arts zwart-wit scans stap voor stap moet uitleggen, zal hij of zij in de toekomst hulp krijgen van AI. Zo kunnen inzichtelijke illustraties van de anatomie van de individuele patiënt worden gebruikt. Getrainde computermodellen, vergelijkbaar met ChatGPT, kunnen medische data begrijpelijk uitleggen en zelfs visualiseren. Dit maakt een eenvoudige interpretatie mogelijk van complexe informatiebronnen, zoals DNA-analyses, hersensignalen en gehoortesten.

Het PROSPER InnovatieLab, een consortium met 27 partners onder leiding van KNO-arts Marc van Hoof, ontvangt nu 3,5 miljoen euro om dit soort AI verder te ontwikkelen. De subsidie komt van AiNed, het Nederlandse groeifonds dat zich inzet voor de ontwikkeling van AI met zowel economisch als maatschappelijk belang. Van Hoof: ‘Ik verwacht dat onze AI zal leiden tot nieuwe inzichten, betere diagnostiek en een groter begrip bij patiënten van hun gezondheidssituatie.’

Grote schaal
Privacywetgeving vormt momenteel nog een belemmering bij de ontwikkeling van AI, omdat AI veel data nodig heeft, maar je niet zomaar herleidbare gegevens van patiënten mag gebruiken. Het nieuwe consortium, genaamd PROSPER InnovationLabs, gebruikt hiervoor een inventieve methode. ‘We gaan hele grote synthetische datasets bouwen, van echte data, maar die volledig anoniem zijn gemaakt en daardoor niet meer herleidbaar’, vertelt Joost Stultiens, onderzoeker van het Maastricht UMC+. 

Deze aanpak maakt gegevensuitwisseling tussen Nederlandse ziekenhuizen op grote schaal mogelijk, terwijl toch voldaan wordt aan de privacywetgeving.’ Deze data, waarvan niet meer bekend is van welke patiënt ze komen, stellen ontwikkelaars in staat snel te starten met hun AI-projecten, zonder jarenlange goedkeuringsprocessen en contractuele onderhandelingen.Deze schaal is alleen mogelijk dankzij de samenwerkingsverbanden die zijn opgebouwd tussen de Nederlandse ziekenhuizen. ‘Wij willen gezamenlijk optrekken om echte innovaties mogelijk te maken die de zorg verbeteren’, aldus prof. dr. Ronald Pennings van het Radboudumc.

Doorvertaling
Patiënten kunnen in dit systeem zelf online bepalen wat met hun data mag gebeuren. Deze combinatie van anonieme gezondheidsdata en dynamische toestemming door de patiënt kan een doorbraak betekenen in het verkrijgen van de benodigde data voor AI-training in de gezondheidszorg. ‘Zo hoeven herleidbare data niet meer gedeeld te worden met commerciële partijen, en bepalen patiënten zelf wie hun data kan gebruiken en voor welk doel.’ licht onderzoeker Elke Devocht van het Maastricht UMC+ toe.

Van Hoof en zijn team beginnen met deze aanpak op het gebied van de Keel-Neus-Oorheelkunde, maar ze verwachten een snelle doorvertaling naar andere medische gebieden. ‘We zullen dat demonstreren door uiteenlopende medische velden te combineren, van neurochirurgie tot borstkankerdiagnostiek thuis. Dit bespaart niet alleen tijd en energie, maar vermindert ook de noodzaak om voor elke toepassing grote hoeveelheden patiëntgegevens te verzamelen, wat zowel de gezondheidszorg als de commerciële positie van Nederland in AI-gezondheidstechnologie versterkt.

Partners 
Het consortium PROSPER InnovationLab bestaat uit de volgende partners: Radboudumc, Maastricht  UMC+, UMCG, TNO, Superconnectors, Enatom, SURF, WSK Medical, IDS International BV, Quantitas Solutions, Earhelp, Zuyderland Medisch Centrum, Catharina Ziekenhuis, Deventer Ziekenhuis, Elisabeth-Tweesteden Ziekenhuis, Isala Klinieken, Rijnstate, Ziekenhuis Bernhoven, Elkerliek Ziekenhuis, Treant Ziekenhuiszorg, AI-hub Oost NL, AI-hub Brightlands, Brainport, Screenpoint medical, Dutch Head Neck Society (NWHHT) en Eyehelp.

Bron: Maastricht  UMC+