‘Ieder kind kost je een tand’ is een bekende uitdrukking, waarmee een direct verband wordt gesuggereerd tussen het aantal kinderen en het tandverlies van de moeder.
Vrouwen met meer kinderen verliezen vaak meer tanden. Dit blijkt uit een omvangrijk Europees onderzoek dat is gepubliceerd in het Journal of Epidemiology & Community Health.
‘Ieder kind kost je een tand’ is een bekende uitdrukking, waarmee een direct verband wordt gesuggereerd tussen het aantal kinderen en het tandverlies van de moeder. Het is veelgehoord bakerpraatje, maar toch ook met een licht serieuze ondertoon. Goed onderzocht is het eigenlijk nooit.
Vijftigplussers
Inmiddels ligt het iets anders, want woensdag 14 maart publiceerden onderzoekers - onder wie Stefan Listl, hoogleraar aan het Radboudumc - het eerste grootschalige onderzoek naar dit vaak gesuggereerde verband. Daarvoor gebruikten ze gegevens uit de databank SHARE (Survey of Health Ageing and Retirement in Europe). SHARE bevat gegevens van meer dan 120.000 vijftigplussers uit 27 Europese landen en Israël.
Gesneuvelde tanden
De onderzoekers maakten in SHARE gebruik van het deelonderzoek Wave 5, waarin onder ander de geboorten in het gezin en het aantal resterende eigen tanden werden geregistreerd van bijna 35.000 mensen in 14 Europese landen en Israel. Listl: “Met het stijgen van de leeftijd sneuvelen meer tanden. Ook het opleidingsniveau speelt mee.” Vrouwen tussen vijftig en zestig missen gemiddeld 7 tanden. Mannen boven de tachtig moeten het met gemiddeld 19 tanden minder doen. Hoger opgeleide vrouwen en mannen lopen minder kans om tanden te verliezen.
Derde kind
De onderzoekers namen specifieke groepen verder onder de loep: vrouwen die een twee- of drieling hadden en vrouwen van wie de eerste twee kinderen hetzelfde geslacht hadden. Listl: “Als de eerste twee kinderen hetzelfde geslacht hebben, neemt de kans toe dat je nog een derde kind wilt met de kans op een ander geslacht. We zien dat de vrouwen in die groep duidelijk meer tanden zijn kwijtgeraakt dan vrouwen die een meisje en een jongen als eerste twee kinderen hebben gekregen. Bij mannen zien we geen verschil.”
Tipje van de sluier
De conclusie is, dat in deze groep een derde kind duidelijk aan het aantal tanden van de moeder knaagt, terwijl ze dat niet doet bij de vader. “Die conclusie kunnen we voor deze groep duidelijk trekken”, zegt Listl, “maar dat betekent nog niet dat die voor iedereen geldt. Dit vraagt om verder onderzoek en dat geldt ook voor welke factor dit verschil veroorzaakt. Is het echt een gevolg van de zwangerschap zelf of is het misschien een effect dat door het ouderschap wordt veroorzaakt? Dat weten we nog niet. Met dit onderzoek hebben we een tipje van de sluier opgelicht, maar de sluier zelf nog niet weggenomen.”